قرص آهن چیست؟ بهترین زمان و نحوه مصرف + بایدها و نبایدهای مهم

چه زمان‌هایی نباید قرص آهن مصرف کرد؟

در مقابل بهترین زمان مصرف قرص آهن، مواقعی نیز وجود دارد که استفاده از این مکمل نه تنها منفعتی را در بر ندارد، بلکه منجر به ایجاد مشکلات متعدد دیگری نیز خواهد شد. به عنوان مثال کاربرد قرص آهن به صورت هم‌زمان و یا با فاصله بسیار کم در موارد زیر، قدرت جذب آن را به شدت کاهش داده و یا به طور کلی بدن، هیچ مقداری از آهن را جذب نمی‌کند:

• مصرف آهن با خوراکی‌هایی که میزان فیبر بسیار زیادی دارند مانند: برخی از انواع میوه‌ها و سبزیجات، حبوبات، غلات و انواع مغزها و دانه‌ها
• استفاده از مکمل آهن در کنار لبنیات و انواع مواد کافئین‌دار مثل چای و قهوه
• کاربرد هم‌زمان و یا با فاصله بسیار کم با مکمل کلسیم، داروهای آنتی‌بیوتیک و آنتی‌اسیدها (در این صورت هیچ‌یک از داروها به خوبی اثر نخواهند کرد.)

چه کسانی در معرض کمبود آهن هستند؟

در حالت عادی برخی از افراد به دلایل گوناگون بیشتر از دیگران در معرض کمبود و فقر آهن قرار می‌گیرند. ما در ادامه به معرفی این اشخاص و دلایل مرتبط با فقر آهن آن‌ها می‌پردازیم:

1. بانوان 15 تا 49 ساله (به دلیل از دست دادن مقدار زیادی از خون بدن در دوران عادت ماهیانه)
2. خانم‌های باردار وکسانی که به تازگی زایمان کرده‌ و در دوارن شیردهی هستند. (به علت تغذیه جنین و نوزاد از خون مادر در زمان بارداری و شیردهی)
3. افراد گیاه‌خوار (به علت عدم استفاده از بسیاری از خوراکی‌های حاوی آهن مانند گوشت قرمز، جگر،ماهی و…)
4. اشخاص مسن با سبک تغذیه نامناسب (برخی از زنان و مردان مسن، ممکن است به دلیل خوردن غذاهایی با میزان آهن ناکافی دچار کمبود آهن شوند.)
5. افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای که میزان اکسیژن خونشان پایین می‌آید. (این‌گونه اشخاص به میزان اکسیژن بیشتر و در نتیجه آهن بیشتری نیز احتیاج خواهند داشت.)
6. ورزشکاران حرفه‌ای در سبک‌های ورزش‌های سنگین و استقامتی (ورزشکارن با انجام حرکات سنگین، مقدار زیادی از آهن بدن خود را از دست می‌دهند و به علاوه جذب آهن در بدن آن‌ها نیز با مشکل مواجه می‌شود.)

نکات مهم هنگام مصرف قرص آهن

اگرچه استفاده و البته رعایت بهترین زمان مصرف قرص آهن نقش به‌سزایی در سلامت افراد ایفا می‌نماید، اما برای کاربرد درست آن باید گزینه‌های مختلف دیگر را هم مورد توجه قرار داد.

1)به وجود آمدن عوارض احتمالی پس از مصرف آهن و سعی در کاهش آن

 از رایج‌ترین عوارض استفاد از قرص آهن، می‌توان به مشکلات متعدد گوارشی، مانند یبوست، اسهال، معده درد و مواردی از این قبیل اشاره کرد. برای کاهش یا برطرف نمودن این عوارض، به توصیه پزشکان بهتر است این قرص را به همراه غذا مصرف نمود. (هرچند که قدرت جذب آهن در این حالت به میزان زیادی کاهش پیدا می‌کند.)

2)به کار بردن روش‌های متفاوت برای کم کردن عارضه‌های احتمالی مصرف آهن

در سال‌های اخیر کاربرد قرص آهن به شکل بیس گلیسینات بسیاری از عوارض گوارشی را کاهش داده است. علاوه بر این، مصرف زیاد آب و غذاهای فیبردار نیز می‌تواند به کم کردن این‌گونه مشکلات کمک شایانی بکند.

3)انجام و پیگیری آزمایشات مرتبط با تعیین وضعیت آهن بدن

یکی از مهم‌ترین نکاتی که برای مصرف قرص آهن باید مدنظر قرار دهید، انجام آزمایشات خون به صورت مرتب و چک کردن وضعیت آهن بدن است.

چه کسانی برای مصرف قرص آهن باید با پزشک مشورت کنند؟

 در حالت عادی خرید مکمل دارویی و به ویژه قرص آهن به راحتی و بدون نیاز به نسخه پزشک از داروخانه‌ها امکان‌پذیر است. با این حال در بسیاری از موارد بهتر است تنها پس از انجام آزمایش و با تجویز پزشک، مصرف مکمل آهن را آغاز کنید. به عنوان مثال زنان باردار، افراد مسن، کودکان، نوزادان و آقایان از جمله گزینه‌هایی هستند که لازم است تا با اجازه پزشک از این دارو استفاده نمایند. توجه کنید که مصرف خودسرانه قرص آهن در این موارد، می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات جسمی متعددی گردد.

جمع‌بندی در خصوص باید و نباید ها در باره مصرف مکمل آهن

 آهن یکی از مواد معدنی مهم و مورد نیاز بدن به شمار می‌آید که در صورت کمبود آن، لازم است تا از مکمل‌های مرتبط با آن استفاده کرد. با این حال، در این باره باید موارد متفاوتی از جمله میزان مناسب مصرف این مکمل برای افراد مختلف، بهترین زمان مصرف قرص آهن، موارد منع مصرف، انجام منظم آزمایشات و مشورت با پزشک را نیز مدنظر قرار داد.